IZBORI 2008
Zakon o lokalnim izborima je stupio na snagu krajem 2007. godine, a nedugo nakon toga su i raspisani lokalni izbori za 11. maj 2008. godine na osnovu tog zakona.
Prva značajna izmena, u odnosu na stari zakon, se može uočiti već u prvom članu Zakona. Novi Zakon ne sadrži odredbe o izboru predsednika opštine. Ova materija je potpuno izostavljena iz ovog Zakona, iz razloga što predsednika opštine (gradonačelnika) više ne biraju građani na neposrednim izborima, nego ga biraju odbornici Skupštine Opštine (SO) iz svojih redova, s tim da se predsednik opštine razrešava dužnosti na isti način kako je i izabran. Ova činjenica u velikoj meri ograničava delovanje predsednika opštine u odnosu na dosadašnju praksu, jer do sada ga je praktično bilo nemoguće smeniti. U nekoliko opština u Srbiji paralizovana je cela opština zato što predsednik opštine nije imao podršku SO. Pošto od sada predsednika biraju oni koji imaju većinu u SO, do ovakvih poteškoća ne može doći.
Glasanje na prošlim izborima
Novina je i to što novi zakon produžava izbornu kampanju, a pored toga propisuje da nacionalne manjine u onim opštinama gde ih ima, moraju biti proporcionalno zastupljeni u SO.
Do sada su na opštinskim izborima mogli da se kandiduju i pojedinci, a po novom zakonu najmanje jedna trećina ukupnog broja odbornika mora biti na listi kandidata. U našem slučaju je to 9 kandidata. Na listi kandidata je svaka četrvrta osoba morala biti pripadnik manje zastupljenog pola na listi, a sada zakon propisuje samo da najmanje 30% mora biti iz redova manje zastupljenog pola, bez obzira gde se oni nalaze na listi.
Liberalizovano je i prikupljanje potpisa podrške, jer do sada je bilo zabranjeno potpise prikupljati na radnim mestima što sad nije slučaj.
Birač može da glasa na onom biračkom mestu gde je upisan u birački spisak. Na glasačkom listiću može da zaokruži redni broj ili naziv samo jedne liste kandidata. Bitno je da se glasački listić popuni na taj način da se može nedvosmisleno utvrditi za koga je glasač glasao, inače birački odbor će glasački listić proglasiti nevažećim. Nevažeći je i glasački listić na kojem je zaokruženo više od jednog rednog broja ili naziva liste kandidata i glasački listić koji uopšte nije popunjen.
Da bi lista kandidata dobila mesto u SO, potrebno je da dobije najmanje 5% glasova ukupnog broja glasača. Od ovog pravila predstavljaju izuzetak partije ili partijske koalicije nacionalnih manjina. Partijama ili partijskim koalicijama nacionalnih manjina smatraju se one partije koje u svom programu, pre svega, imaju zaštitu interesa i unapređenja prava nacionalnih manjina. O tome koje partije zadovoljavaju ovaj kriterijum, odlučuje izborna komisija.
11. MAJA IZBORI U PRVOJ MESNOJ ZAJEDNICI
Uporedo sa parlamentarnim i lokalnim izborima 11. maja 2008. u Prvoj mesnoj zajednici u Adi održaće se i izbori za izbor novih članova Saveta Mesne zajednice. Pozivamo građane da obrate pažnju na ovu činjenicu i da u svom regionu biraju najpogodnije ličnosti za tu odgovornu lokalnu funkciju! |
Do sada sa lista kandidata kandidati su dobili mandat po redosledu sa liste, prva trećina liste je morala da ide po redosledu. Po novom zakonu nema takvog ograničenja. Bilo ko može da dobije mandat bez obzira na kojem mestu se na listi nalazi.
Novi zakon je napokon stavio tačku i na pitanje „Kome pripada mandat, odborniku ili listi, odnosno partiji?“ Po zakonu odbornik koji je dobio madat može zaključiti ugvovor sa svojim predlagačem, a uz taj ugovor može da se priloži i blanko ostavka odbornika. Ovu blanko ostavku predlagač može u bilo koje vreme aktivirati i umesto odbornika kome je pre isteka mandata prestao mandat, postavi drugo lice sa liste kandidata. To znači da mandati pripadaju političkom partijama, odnosno predlagačima, a ne odbornicima, i neće moći više da se desi ono što se kod nas desilo, da su odbornike isključili iz sopstvene partije, a da su oni zadržali odbornička mesta u SO.
Na kraju moramo napomenuti da su kaznene odredbe potpuno izostavljene iz novog zakona.
Ni jedan propis, ni jedan zakon nije i ne može biti savršen, ali moramo primetiti da je ovaj novi zakon o lokalnim izborima mnogo pragmatičniji, sažetiji i razumljiviji od dosadašnjeg zakona sa svim svojim nedostacima, bolje reguliše ovu oblast.
Pod novim uslovima, željni izbora, u opštini Ada će krenuti na izborima 8–9 lista kandidata, što partijskih, što liste građana. Mi birači možemo jedino da u što većem broju izađemo na izbore, da učestvujemo u određivanju svoje budućnosti, da zaokružimo redni broj pred listom kandidata za koju smatramo da to zaslužuje i posle samo da se nadamo da nismo pogrešili i da izabrani neće zastupati „centralne partijske“ ili svoje sopstvene ineterese, nego interese građana Opštine Ada.
Vaštag Robert
